Zes vragen over de Griekse schuldencrisis

De Europese beurzen zijn vanmorgen flink gedaald door de problemen in Griekenland. Lukas Daalder, Chief Investment Officer Investment Solutions van Robeco, legt uit waar de pijn zit en wat beleggers de komende dagen kunnen verwachten.

Griekenland vormt maar een heel klein deel van de economie van de eurozone. De gevolgen van de escalatie van de Griekse schuldencrisis voor de Nederlandse economie en het bedrijfsleven zijn niet groot.

1. In de afgelopen jaren werd een escalatie van de Griekse schuldencrisis telkens op het laatste moment vermeden. Waarom loopt het deze keer anders?
   “Griekenland moet voor 1 juli een lening van EUR 1,5 miljard aflossen aan het Internationaal Monetair Fonds (IMF). Omdat het land die middelen zelf niet heeft, moet er een akkoord gesloten worden met de schuldeisers. Daarover werden gesprekken gevoerd tussen Griekenland, de Europese Commissie, de Europese Centrale Bank (ECB) en het IMF. De Griekse premier Alexis Tsipras heeft nu deze besprekingen afgebroken. Hij wil dat de bevolking zich zondag 5 juli via een referendum uitspreekt over de voorwaarden van een akkoord, waarbij hij oproept om tegen het voorstel te stemmen.”
2. Griekenland vormt minder dan 0,5 procent van de wereldeconomie en circa 2 procent van de eurozone. Waarom reageren de beurskoersen zo heftig op problemen in een relatief kleine en onbelangrijke economie?
   “Door het vastlopen van de besprekingen kan Griekenland de schuld aan het IMF niet aflossen. Hierdoor is het land niet meteen failliet, aangezien het IMF tot dertig dagen de tijd kan nemen om vast te stellen dat een partij niet aan de verplichtingen voldoet. Er moet nu echter wel snel wat gebeuren, aangezien op 20 juli ook een schuld aan de ECB afgelost moet worden. In het slechtste scenario kan Griekenland niet aan de verplichtingen voldoen en moet het land de eurozone verlaten.”“Hoewel de gevolgen daarvan relatief beperkt zijn, wordt er een heel belangrijk precedent geschapen. Als het opeens mogelijk blijkt te zijn om uit de eurozone te stappen, zullen beleggers veel feller reageren op ongunstige verkiezingsuitslagen. De ECB gaat er dan ook alles aan doen om verspreiding van de Griekse problemen te voorkomen.”
3. Wat gaat er de komende dagen gebeuren in Griekenland en op de beurzen?
   “Tot het referendum van zondag 5 juli zal er niet zo heel veel gebeuren, aangezien alle Griekse banken gesloten zijn en de bevolking maximaal EUR 60 per persoon per dag kan pinnen. Daarmee is het gevaar van een meltdown van de Griekse economie voorlopig vermeden. Het sentiment op financiële markten wordt de komende dagen voornamelijk bepaald door het nieuws dat naar buiten komt. Aan de ene kant is Tsipras nog steeds heel erg populair in Griekenland, aan de andere kant blijkt uit eerdere peilingen dat de bevolking heel graag de euro wil behouden. Het sluiten van de banken kan het uiteindelijke stemgedrag echter aanzienlijk beïnvloeden.”
4. Hoe ziet de toekomst eruit na het Griekse referendum?
   “De uitslag van het referendum heeft een doorslaggevende invloed op het verdere verloop van de crisis. Als het Griekse volk ervoor kiest om akkoord te gaan met het aanbod van de schuldeisers, kan er een heel belangrijke stap gezet worden op weg naar een definitieve oplossing van het schuldprobleem. Helemaal zeker is dat niet, aangezien Tsipras geen concrete conclusies aan het referendum heeft gekoppeld en omdat de precieze vraagstelling nog niet duidelijk is. Omdat de regering zich duidelijk tegen een akkoord heeft uitgesproken, is de kans aanwezig dat Tsipras niet kan blijven zitten als een meerderheid van de bevolking toch voor een akkoord stemt.”“Het probleem is echter dat nieuwe parlementsverkiezingen waarschijnlijk niet voor 20 juli georganiseerd kunnen worden. Bij een Grieks ‘nee’  is er een reële kans dat het land de verplichtingen niet meer kan nakomen. In dat geval komt een vertrek uit de eurozone snel dichterbij. Omdat er geen concrete voorwaarden verbonden zijn aan het referendum, is de kans groot dat de toekomst van Griekenland ook na zondag 5 juli niet helemaal duidelijk is. De volatiliteit op financiële markten blijft voorlopig hoog.”
5. Wat zijn de gevolgen van de Griekse problemen voor beursgenoteerde Nederlandse bedrijven?
   “Nederlandse multinationals boeken meestal nauwelijks omzet in Griekenland. Ook de gevolgen voor de Nederlandse economie en het bedrijfsleven zijn niet groot. Dat lag een paar jaar geleden anders. Toen hadden sommige banken nog relatief grote posities in Griekse leningen. Inmiddels zijn die posities afgebouwd en bijna alle Griekse leningen zijn nu in handen van de ECB en andere officiële instellingen.”
6. Wat moet ik als belegger doen?
   “Niet overhaast reageren is de beste remedie. Het is belangrijk uw beleggingen wereldwijd te spreiden, over verschillende landen en sectoren. Houdt daarbij uw uitgangspunten en de beleggingstermijn goed in het oog; hoe langer uw beleggingshorizon hoe beter. Bovendien is er niet voor niets een uitdrukking dat je als belegger stil moet zitten als je geschoren wordt. De beweeglijkheid van de beurskoersen zal voorlopig hoog blijven.”

Bron: Robeco