Heb ik een rechtsbijstandverzekering nodig?

Met een rechtsbijstandverzekering kun je je verzekeren voor hulp bij juridische zaken. De verzekering kan bestaan uit een basispakket dat je kunt aanvullen met modules of uit modules waaruit je vrij kunt kiezen. Modules die je vaak zult tegenkomen zijn consumentenzaken en wonen, werk en inkomen en verkeer. Verder zijn er bijvoorbeeld modules mogelijk op het gebied van vermogensbeheer, fiscale zaken en medische zaken. Is het verspilling van geld om zo’n verzekering te nemen of kan je het beter wel doen?

Rechtsbijstandverzekering voor je gezin
Je kunt een rechtsbijstandverzekering voor jezelf afsluiten of voor jou en je gezin. Bij een gezinsrechtsbijstandverzekering zijn alle gezinsleden meeverzekerd en ook de uitwonende kinderen die studeren (zolang ze niet getrouwd zijn of samenleven met een partnerovereenkomst).

Rechtshulp
Bijna altijd heeft de rechtsbijstandverzekeraar zelf juristen in dienst om je zaak te behandelen. Zij zullen eerst buiten de rechter om proberen het probleem op te lossen. Komt er toch een rechtszaak, dan kun je gebruik maken van de diensten van een advocaat. Daarnaast kan de verzekeraar (juridische) deskundigen inzetten als hij zelf bepaalde (juridische) kennis niet in huis heeft. De advocaatkosten, proceskosten en kosten van externe deskundigen vallen onder de dekking. Verzekeraars ondernemen overigens geen actie of ze stoppen met een zaak als ze vinden dat er geen redelijke kans op succes (meer) is.

Maximale kostenvergoeding
Vaak is sprake van een maximum tot welke de verzekeraar advocaat-, deskundige- en proceskosten vergoedt. Er zijn ook rechtsbijstandverzekeringen die geen limiet kennen, wat meestal een wat hogere premie betekent. In de polisvoorwaarden kan je het maximum terugvinden. Een maximum van 50.000 euro is het veiligst, omdat declaraties van met name advocaten soms hoog kunnen oplopen.

Motorrijtuigenrechtsbijstandverzekering
Naast de ‘gewone’ verzekering bestaat er ook een motorrijtuigenrechtsbijstandverzekering. Deze biedt alleen dekking voor juridische zaken die met een verzekerd motorrijtuig te maken hebben. Het verschil met een module verkeer van een rechtsbijstandverzekering is dat de motorrijtuigenrechtsbijstandverzekering alleen geldt voor verkeersdeelname met het motorrijtuig.

Premieverschillen
De premie voor de rechtsbijstandverzekering hangt af van de modules waarvoor je je verzekert. De premie kan variëren tussen de 100 euro per jaar voor een standaarddekking voor een alleenstaande tot ongeveer 300 euro per jaar voor een uitgebreide gezinsdekking. Soms kan je met een vrijwillig eigen risico de premie nog wat omlaag brengen. De premies kunnen behoorlijk verschillen tussen verzekeraars.

Wachttermijn
Het is gebruikelijk dat er vanaf de ingangsdatum van de rechtsbijstandverzekering een wachttermijn van drie maanden geldt. Binnen deze periode heb je nog geen recht op rechtsbijstand. Verzekeraars doen dit om te voorkomen dat je pas bij een dreigend juridisch geschil een rechtsbijstandverzekering afsluit.

Belangrijkste uitsluitingen
Als een conflict al speelde of er aan zat te komen voordat je de rechtsbijstandverzekering afsloot, dan kun je geen beroep doen op de verzekering. Verder sluiten de meeste rechtsbijstandverzekeraars echtscheiding volledig uit. Enkele dekken de gevolgen wel. Er bestaat ook een tussenvorm waarbij verzekeraars de kosten vergoeden van mediation bij echtscheiding tot een maximumbedrag. Ook strafzaken met opzet van de verzekerde zijn niet verzekerd.

Gesubsidieerde rechtshulp
Heb je een laag inkomen en weinig vermogen dan is een rechtsbijstandverzekering niet nodig. Je kunt dan een beroep doen op de door de overheid gesubsidieerde rechtsbijstand.

Niet overbodig
Een rechtsbijstandverzekering is geen overbodige luxe. Je kunt altijd een keer in een juridisch conflict belanden. Denk bijvoorbeeld aan een arbeidsconflict, consumentenzaken of schade bij een verkeersongeluk. Een juridische procedure kan dan kostbaar zijn, zeker als er sprake is van de inzet van een advocaat. Voor een uur advocaat kan je dan al meer kwijt zijn dan de jaarpremie van je rechtsbijstandverzekering. Door het modulesysteem hoef je je niet te verzekeren voor zaken waarmee je waarschijnlijk niet of nauwelijks te maken krijgt.

Waar moet je op letten?
Verzeker je alleen voor zaken waarvoor een redelijke kans bestaat dat je er ooit mee te maken krijgt. Het is in ieder geval verstandig om je te verzekeren voor consumentenzaken en wonen, verkeer en voor werk en inkomen als je in loondienst werkt of een uitkering ontvangt. Het hangt van je persoonlijk situatie af of je je ook voor rechtsbijstand voor andere zaken (vermogensbeheer, fiscale zaken, medische zaken) wilt verzekeren.

Zet bij je keuze voor een rechtsbijstandverzekering eerst de dekking op een rij die je mogelijk nodig hebt en kijk vervolgens welke verzekeraar deze het goedkoopst aanbiedt. Let er daarbij op dat er niet te veel uitgesloten wordt, want dan is goedkoop duurkoop. Daarnaast is de kwaliteit van de rechtshulp die je krijgt van de verzekeraar van belang. Hier kan je vaak achterkomen door de ervaringen van gebruikers te lezen op het internet. Kies verder voor de verzekering die de meeste flexibiliteit biedt. Dat wil zeggen dat je voldoende keuze hebt qua modules en dat je gemakkelijk modules kunt toevoegen of verwijderen.

Tot slot geldt bij veel rechtsbijstandverzekeringen een minimaal schadebedrag (ook wel franchise genoemd). Het gaat meestal om zo’n 100 of 200 euro. Alleen als de schade hoger is, kun je een beroep doen op de verzekering. Daarnaast hanteren sommige verzekeraars een verplicht eigen risico. Het eerste deel van de kosten is dan voor jouw rekening. Let op deze zaken als je polisvoorwaarden vergelijkt.